Mistyczka spotyka Kurta Cobaina

Zagłębić się w nie warto, bo następuje tam bardzo interesujące przeniesienie czułej i uduchowionej muzyki Hildegardy z Bingen w przestrzeń współczesnej improwizacji – nieraz niepokojącej, niepokornej, nieoczywistej pod względem dramaturgii. Do twórczości Hildegardy z Bingen można by pewnie bez większego trudu podejść z takim nastawieniem: wziąć na warsztat jej kunsztowne, nieraz pełne ponadczasowej urody kompozycje i na ich pięknie się skupić. DEAE (łac. „boginie”) robią coś całkiem innego. W utworach Rzepki i Ilnickiej odniesienia do średniowiecznych motywów oraz harmonii pojawiają się, ale gwałtownie ścierają się z minimalizmem, muzyką konkretną, grungem czy free jazzem. Bywa tak, że jeden instrument niespiesznie prezentuje melodię – jakby w skupieniu się modlił – podczas gdy drugi w gorączce improwizuje. W świecie „lithium” nie dziwi nas, że po medytacji następuje szaleńczy taniec. To, co kruche i ludzkie, nieraz konfrontuje się ze zdehumanizowanym blokiem repetycji.

Stylistycznie DEAE skręcają w różne strony, ale – jak mówi Ilnicka – „muzyka Hildegardy to swego rodzaju kotwica. Spaja wszystko w całość. Prawie każda kompozycja wywodzi się z jej twórczości – muzycznej albo literackiej”. Rzepka dodaje: „Mnogość możliwości stylistycznych, którą prezentujemy, wynika z tego, w jakich czasach żyjemy”.

A skąd pomysł na album inspirowany twórczością średniowiecznej mistyczki? Perkusistka opowiada o tym tak: „Postać Hildegardy z Bingen fascynowała mnie już od dawna. Miałam przeświadczenie, że chciałabym kiedyś odnieść się do jej spuścizny. Praca nad tym materiałem nie ograniczyła się do opracowania i przetworzenia muzycznego zapisu nutowego. Miesiące zajęło nam zaznajamianie się z jej fascynującymi tekstami, które – poza tym, że można je nazwać religijnymi – dotyczą głębokiego humanizmu, przyrody, kosmosu i miejsca człowieka we wszechświecie. Na okładce płyty znalazła się moja poetycka interpretacja inspirowana jej tekstami, którą uznać można za swego rodzaju motto: ukryta forma / tak twarda / tak stroma / tak ostra / przepływ wszystkich gałęzi świata / przyjdzie ci z pomocą. Pomimo że jest to płyta w dużym stopniu instrumentalna i improwizowana, zależało mi, żeby podkreślić inspirację myślą Hildegardy, która wyprzedzała swoją epokę o setki lat”. Ilnicka zainteresowała się twórczością mistyczki dopiero, gdy zachęciła ją do tego Rzepka. Teraz stwierdza: „Imponuje mi wszechstronność [Hildegardy], jej dążenie do pogłębiania wiedzy i zrozumienia świata, nawet jeśli warunki zewnętrzne temu nie sprzyjają. Dodatkowo jej muzyka ma w sobie coś ujmującego, czystego i zawieszonego w próżni”.