Świat oswobodzony z klisz

Stylistyka powstałych klipów jest bardzo zróżnicowana: niektóre kojarzą się z dziełami surrealistów, inne przypominają prace Zbigniewa Rybczyńskiego albo Normana McLarena. Jak przebiegała praca nad teledyskami? Czy muzycy przekazali twórcom i twórczyniom wideo jakieś sugestie? Gąsiorek: „Daliśmy im kompletną wolność. Chcieliśmy, aby mieli swobodę artystyczną, ale także, aby klipy były różnorodne. Zależało nam, aby całość w jak największym stopniu miała formę kolażu. By był to materiał abstrakcyjny, dadaistyczny i wielowątkowy”. Taki efekt wizualny pasuje do muzyki Alfonsa Slika, której nie sposób zaszufladkować. Elementy stylistyczno-wizerunkowe, które Gąsiorek i Tarwid wplatają w swoje działania, można wymieniać i wymieniać: jazz, melancholijna poetyckość, autoironia, quasi-weselność, disco, surrealizm, turpizm… Czy którykolwiek z nich jest dla nich szczególnie istotny? Tarwid zwraca uwagę na disco: „Z pewnością ta estetyka jest czymś, co mnie przyciąga, ale trochę wstydzę się o tym mówić. Jakkolwiek by ona nie była przaśna, to jest w niej taki pierwiastek człowieczeństwa, którego nie można w żaden sposób uniknąć. W moim odczuciu staramy się z Szymonem przefiltrować ją przez nasze doświadczenia”. Perkusista z kolei nie wskazuje na żaden uprzywilejowany element ich muzyki: „Istotny jest ostateczny wyraz, uspójniony przez brzmienie zespołowe. Te wpływy, style, kolory, różnorodność są dla nas naturalne. Nie silimy się na ich połączenie, tylko pozwalamy im przyjść i się zmaterializować”.

Nietrudno przy tym zauważyć, że jest jeden gatunek muzyczny, który – na różne sposoby – uwidacznia się na „Zdrowiu najważniejszym” szczególnie często: jazz. Leitmotiv albumu stanowi pełna ironii, chwilami przezabawna „Terapia jazzowa”, która objawia się tam w czterech odsłonach. Słuchamy strzępów rozmów na temat jazzu, muzycznych cytatów, a klipy przenoszą nas na przykład do mieszkania Tomasza Stańki albo na karty podręcznika na temat wykonawstwa jazzowego. O tym, jak powstała „Terapia”, opowiada Gąsiorek: „Pochodzi ona z dwudziestominutowej swawolnej improwizacji sonorystyczno-werbalnej, w której daliśmy upust emocjom z różnych doświadczeń związanych z jazzem. Zrobiliśmy to dla siebie, dla wygłupu. Początkowo raczej nie chcieliśmy tego wydawać. Jednak było w tym coś ciekawego, tak nagiego, tak głupiego, a szczerego jednocześnie! Zaprosiliśmy do współpracy Alberta Karcha, który nie tylko zmiksował i zmasterował album, ale pomógł nam w selekcji. To on doprowadził odcinki Terapii do ostatecznego kształtu. Wydaje mi się, że one prezentują naszą skomplikowaną relację z tradycją jazzową. Z jednej strony miała na nas duży wpływ i totalnie szanujemy tę wspaniałą, bogatą spuściznę. Z drugiej – zwłaszcza w kontekście edukacji jazzowej – mamy wiele gorzkich doświadczeń: momenty presji czy nawet opresji. Zauważam też duży rozstrzał w sposobie, w jaki definiuje się jazz. Na jednym biegunie jest muzyka rozwijająca się, poszukująca, swobodna, progresywna i przekraczająca granice stylistyczne. Na drugim – strzeżony, muzealny, odtwarzany konkretny styl sprzed kilkudziesięciu lat”. W podobnym duchu komentuje tę kwestię pianista: „Fakt, że w Polsce – i nie tylko – traktuje się jazz jako odtwórcze uniwersum stylistyczne, niczym nurt wykonawstwa historycznego, to dla mnie nieporozumienie. Im jestem starszy, tym bardziej uświadamiam sobie, że nie definiuję jazzu jako gatunku. To raczej pewna optyka patrzenia na muzykę w ogóle. Dla mnie jazz to filozofia zestawiania ze sobą wielu elementów pozornie niedających się połączyć. Jako Alfons Slik proponujemy właśnie taki świat oswobodzony z klisz”.